Η ιστορία της πολιτικής ανέλιξης του Ερντογάν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πριν διατελέσει πρωθυπουργός και πρόεδρος, υπηρέτησε και ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης.

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2002, νίκησε το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ). Το κόμμα αυτό είχε ιδρυθεί από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Αμπντουλάχ Γκιούλ.

Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), κέρδισε το 34% των ψήφων και το 66% των εδρών στην εθνοσυνέλευση, ενώ το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα ήταν το μόνο κόμμα που κέρδισε ένα ποσοστό (19,3%), το οποίο του επέτρεψε να τύχει εκπροσώπησης στην τουρκική εθνοσυνέλευση τη στιγμή που εννέα ανεξάρτητοι βουλευτές συγκέντρωσαν συνολικό ποσοστό 1%.Έτσι, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης σχημάτισε την πρώτη μόνοκομματική κυβέρνηση της Τουρκίας μετά το 1991.

Το Κόμμα ΑΚΡ είχε αναλάβει την εξουσία μετά από μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα, αφού είχε μεσολαβήσει ο σεισμός της Κωνσταντινούπολης τον Αύγουστο του 1999 και η οικονομική κρίση το 2001.

Οι ιδρυτές του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ)

Ποιοι ψήφισαν το κόμμα; (ΑΚΡ)

• · Οπαδοί της συντηρητικής Ισλαμικής πολιτικής ιδεολογίας.

• · Μεγάλοι μερίδα Κούρδων πολιτών και αριστερών, οι οποίοι με την ψήφο τους εξέφρασαν τη διαμαρτυρία τους κατά του κεμαλικού συστήματος.

Το ΑΚΡ κατά την προεκλογική περίοδο έδειξε φιλοευρωπαϊκό προφίλ υποστηρίζοντας με θέρμη την προσπάθεια εισόδου της χώρας στην ΕΕ και μια σειρά Δυτικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες απομόνωναν και απομάκρυναν τη χώρα από την Ισλαμικής επιρροή. Εντούτοις, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε καταδικαστεί το 1999 με φυλάκιση και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, θεωρούμενος ως συνεχιστής και διάδοχος του Ερμπακάν.

Εντωμεταξύ, στις εκλογές του 2002 οι Κούρδοι πολίτες είχαν ψηφίσει το κόμμα του Ερμπακάν, λόγω των υποσχέσεων που έδωσε για κοινή θρησκεία και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Οι υποσχέσεις αυτές μεταφέρθηκαν στον Ερντογάν λόγω του ότι αυτός ήταν εκφραστής της Ισλαμικής πολιτικής ιδεολογίας. Μήπως υπήρχε κάποια στενή πολιτική σχέση ανάμεσα σ’αυτών των δύο πολιτικών προσωπικοτήτων;

Την πρωθυπουργία κατά την περίοδο που είχε καταδικαστεί ο Ερντογάν ανέλαβε ο Αμπντουλάχ Γκιούλ. Ο Ερντογάν ανέλαβε την εξουσία ως πρωθυπουργός το 2003 και ο Γκιούλ ανέλαβε τη θέση του αντιπροέδρου και του υπουργού εξωτερικών.

Από το 2002 μέχρι σήμερα το ΑΚΡ και ο Ερντογάν έχουν φέρει αλλαγές στην Τουρκία, ανατρέποντας πολλές πτυχές της κεμαλικής κληρονομιάς, ξεκινώντας από την επαναφορά της Ισλαμικής ηθικής (πχ μαντήλα) και την ανάδυση του Νεοοθωμανισμού(επανεξέταση της θέσης της Τουρκίας).

Μετά την εκλογή του Ερντογάν το 2011, με το ποσοστό να φτάνει το 49,22%, προέβη

σε κάποιες ακραίες πράξεις:

• Φυλάκισε με το πρόσχημα πιθανού πραξικοπήματος πολλούς «αντιφρονούντες».

• Απαγόρευσε μεγάλες διαδικτυακές ιστοσελίδες (πχ YouTube, Twitter).

• Συνέλαβε δημοσιογράφους και ακαδημαϊκούς που έκφραζαν ή δημοσίευαν απόψεις που δεν ήταν αρεστές στην κυβέρνηση.

Με αυτές τις αλλαγές καθιστούσε σαφές πως η Τουρκία απομακρυνόταν από το πρότυπο μια δυτικής ευνομούμενης δημοκρατίας.

Ο Ερντογάν έγινε πρόεδρος από το 2014, αφού υιοθέτησε ένα ισλαμικό συντηρητικό πρόγραμμα, επικαλούμενος την δόξα των σουλτάνων.

Ο Ερντογανισμός έχει εδραιωθεί στην Τουρκία:

o Οι εκλογές έδειξαν πως μετά από τόσα χρόνια στην εξουσία είναι πανίσχυρος.

o Τα μεγάλα ποσοστά του Ερντογάν καταγράφονται στη λεγόμενη Ανατολία δηλαδή στο κέντρο της Τουρκίας και προς Ανατολικά.

o Αυτοί που έχουν επωφεληθεί από την παρουσία και την πολιτική του είναι πολλοί και τον στηρίζουν.

➤Ο Ερντογάν έχει ρίζες στην κοινωνία.

Το κόμμα των Δημοκρατικών στην Τουρκία:

• Οι «Δημοκρατικοί δεν έχουν κατορθώσει ακόμη να αποκτήσουν κοινωνική βάση.

• Έχουν την παραδοσιακή τους βάση στα παραλία της Τουρκίας και σε μεγάλο μέρος της Κωνσταντινούπολης αλλά δεν έχουν κατορθώσει να πείσουν τη μεγάλη μάζα της κοινωνίας της Τουρκίας ότι πρόκειται να εξασφαλίσουν οικονομική σταθερότητα με την εκλογή τους.

Το γεγονός ότι ο Ερντογάν ανέλαβε την Τουρκία όταν ήταν σε οικονομική κατάρρευση, οι Τούρκοι δεν το ξεχνάνε και κυρίως η μεγάλη μάζα, η οποία χειραφετήθηκε οικονομικά.

Τι είναι ο Κεμαλισμός;

Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ

Ο Μουσταφά Κεμάλ είχε δεχθεί την επιρροή της Γαλλικής Επανάστασης. Έτσι πρότυπο του για την Τουρκία ήταν η δημιουργία ενός δυτικού κράτους με τις πιο κάτω κοινωνικές επιλογές, εγκαθίδρυση ενός δημοκρατικού και κοσμικού εκπαιδευτικού συστήματος, ο εκτουρκισμός της θρησκείας, ο εκσυγχρονισμός του τρόπου ζωής, η πρόσβαση στην γνώση για όλα τα κοινωνικά στρώματα, η αντικατάσταση του αραβικού από το λατινικό αλφάβητο, η αντικατάσταση των ισχύοντων νόμων από τους εισαγόμενους από την Ευρώπη κτλ.

Το σύνολο των ιδεών αυτών στηρίζονταν πάνω στη ισοπέδωση και σταδιακή εξαφάνιση όλων των θεσμικών και εθιμικών πυλώνων του οθωμανικού παρελθόντος. Παρά τις αντιδράσεις των πολιτών απέναντι στις αποφάσεις του Κεμάλ ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθήσουν.

Κατάσταση Τουρκίας:

Η Τουρκία ήταν και παραμένει διαχωρισμένη. Από την μία, εθνικιστές, ισλαμιστές, οι οποίοι είναι βαθιά θρησκευόμενοι και απορρίπτουν τον δυτικό τρόπο ζωής. Από την άλλη, οι φιλοευρωπαίοι, οι οποίοι επιθυμούν τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ευνομούμενου

Δυτικού κράτους.

Η άνοδος στην εξουσία του Ερντογάν οδήγησε στην διείσδυση των ισλαμιστών στον κρατικό και διοικητικό μηχανισμό. Έτσι, η Τουρκία παραμένει μια αυστηρά μουσουλμανική χώρα με έντονα θρησκευτικά ρεύματα.

➤Μέχρι σήμερα ο Ερντογάν είναι πρόεδρος της Τουρκίας και με τα πρόσφατα γεγονότα παραμένει στην ίδια ιδεολογία με την οποία ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζάμι καθώς και η πρόσφατη προκλητική στάση της Τουρκίας απέναντι στην Κύπρο, στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες αποδεικνύουν το όνειρο του για την δημιουργία μιας νέας «Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».

24/7/2020, η ημέρα μετατροπής της Αγίας Σοφιάς σε τζαμί